Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) để bảo vệ cây trồng, bảo vệ mùa màng là một trong những biện pháp quan trọng nhất trong hệ thống các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp cho cây trồng. Việc sử dụng thuốc BVTV hiện nay của bà con nông dân đang gây lãng phí và làm tăng chi phí sản xuất khá lớn. Không những thế, còn góp phần gây ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hiệu quả trừ sâu bệnh thấp. Vì vậy, khi sử dụng thuốc BVTV bà con cần đảm bảo nguyên tắc 4 đúng: đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng-nồng độ và đúng cách. 

1. Đúng thuốc

Là dùng loại thuốc phù hợp nhất để phòng trừ dịch hại trên cơ sở cân nhắc các yêu tố: đối tượng dịch hại, loại cây trồng và giai đoạn sinh trưởng của cây trồng mà dịch hại tấn công, bảo vệ môi trường, sức khỏe con người, an toàn thực phẩm và hiệu quả kinh tế. Một loại thuốc BVTV thường chỉ phòng trừ  được một hay một số loài dịch hại, chúng chỉ thích hợp với những điều kiện thời tiết, đất đai, canh tác, cây trồng nhất định.

Khi quyết định sử dụng thuốc BVTV cần phải biết rõ loài dịch hại cần tham khảo cán bộ chuyên môn BVTV hoặc ban nông nghiệp tại địa phương. Ưu tiên lựa chọn sử dụng các loại thuốc có tác động chọn lọc, có hiệu lực cao, thời gian cách ly ngắn và ít độc đối với sinh vật có ích, động vật máu nóng. Cần tìm hiểu kỹ xem loại thuốc định mua có an toàn với cây trồng sẽ được phun hay không đặc biệt chú ý khi mua và sử dụng thuốc trừ cỏ

Thay đổi loại thuốc trong quá trình sử dụng, không nên sử dụng một loại thuốc trong thời gian dài hoặc từ năm này qua năm khác để ngăn ngừa hiện thượng quen thuốc, kháng thuốc của dịch hại.

2. Đúng lúc

Phun thuốc vào thời điểm dịch hại dễ bị tiêu diệt, phun ở giai đoạn tuổi nhỏ đối với sâu và ở giai đoạn đầu đối với bệnh . Phun vào lúc trời mát, không có gió to để thuốc tiếp xúc bám dính tốt hơn trên bề mặt lá. Hạn chế phun lúc cây đang ra hoa, không phun thuốc khi trời nắng nóng sẽ làm giảm hiệu lực của thuốc hoặc trời sắp mưa có thể làm rửa trôi thuốc. Không phun thuốc vào thời điểm quá gần ngày thu hoạch (tuỳ thuộc vào thời gian cách ly của từng loại thuốc để xác định thời gian ngừng phun thuốc trước thu hoạch). Phun khi mật độ sâu, tỷ lệ bệnh đạt đến ngưỡng gây hại kinh tế (điều này cần có cán bộ kỹ thuật hướng dẫn xác định đối với từng loại sâu, bệnh ở từng thời kỳ và mức độ sinh trưởng phát triển của cây trồng).

3. Đúng nồng độ, liều lượng

Sau khi xác định đúng bệnh, chọn đúng thuốc thì cần phải sử dụng thuốc đúng liều lượng, đúng nồng độ. Trên mỗi bao bì sản phẩm thuốc BVTV đều có hướng dẫn sử dụng rõ ràng. Bà con nên pha đúng theo hướng dẫn, không nên lạm dụng quá nhiều hay tự ý giảm lượng thuốc đi. 

Việc lạm dụng thuốc quá nhiều không chỉ tiêu diệt sâu bệnh, mà có khi các hoá chất đó cũng gây hại cho chính cây trồng. Ngoài ra, lượng hoá chất tồn đọng nhiều còn tiêu diệt luôn cả các sinh vật có lợi khác, ảnh hưởng lớn tới hệ sinh thái nông nghiệp.

Tuy nhiên, nếu giảm lượng thuốc cũng dễ dẫn đến việc sâu bệnh nhờn thuốc, kháng thuốc. Nếu vậy, việc trị sâu bệnh sẽ gặp khó khăn hơn rất nhiều do nguy cơ bùng phát dịch.

Bà con không nên ước lượng thủ công bằng mắt hay tay khi pha thuốc, mà cần có dụng cụ cân đong đo đếm chính xác; để đảm bảo sử dụng đúng liều lượng, đúng nồng độ cho phép. Nhằm hạn chế tối đa thiệt hại cho cây trồng lẫn người dùng sản phẩm.

4. Đúng cách

Tùy vào dạng thuốc, đặc tính thuốc và những  yêu cầu kỹ thuật cũng như  nơi xuất hiện dịch hại mà sử dụng cho đúng cách. Nên phun thuốc vào sáng sớm hoặc chiều mát. Nếu phun vào buổi trưa, do nhiệt độ cao, tia tử ngoại nhiều làm thuốc nhanh  mất  tác dụng,  thuốc bốc hơi mạnh dễ gây ngộ độc cho người phun thuốc; tránh phun trời mưa, làm giảm tác dụng thuốc.

Nên đi trên gió hoặc ngang chiều gió. Nếu phun ở đồng xa nên đi hai người để có thể cứu giúp nhau khi gặp nạn trong quá trình phun thuốc.

Như vậy để sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phòng trừ dịch hại đạt hiệu quả cao thì việc hiểu và tuân thủ các nguyên tắc trên là rất cần thiết. Kính mong mọi người lưu tâm và thực hiện tốt.

Xem thêm >>